اعلام خبر مرگ دو هموطن در روز چهارشنبه 30 بهمن98 به علت ابتلا به ويروس کرونا از سوي روابط عمومي وزارت بهداشت انجام شد، اما واقعيت فراتر از اين آمارها بود، چرا که درست 24 ساعت بعد از اين اعلام، مرگ دو نفر ديگر در قم، و ابتلاي سه نفر ديگر به ويروس کرونا از رسانه ها مخابره شد.

 کرونا از کجا آمد؟

مينو محرز، عضو کميته کشوري مبارزه با بيماري هاي واگير وزارت بهداشت در اين روزها عنوان کرد به احتمال زياد کارگرهاي چيني که در قم کار و به چين سفر کرده اند، عامل ورود ويروس به ايران بوده اند.

در نهايت اخبار رسمي از ابتلاي قطعي 28 نفر به ويروس کروناي جديد و مرگ پنچ نفر حکايت داشت و متخصصان علم پزشکي مي دانستند که در پس اين امار نه چندان مهم ده‌ها نفر آلوده به ويروس کرونا در شهرهاي مختلف در حال تردد و بهتر است بگوييم انتشار ويروس هستند؛ لذا اين نگراني آنان را به فکر تشکيل مرکز و کانوني انداخت که بعدها تحت عنوان ستاد مقابله با کرونا مشهور و مصطلح شد.

چگونگي تشکيل ستاد ملي مقابله با کرونا

ستاد ملي مقابله با کرونا در اوايل اسفند ۱۳۹۸ و در پي شيوع کروناويروس در ايران با مصوبه شوراي عالي امنيت ملي و تأييد مقام معظم رهبري به رياست وزير بهداشت تشکيل شد. نخستين جلسه اين ستاد ۶ اسفند ۱۳۹۸ برگزار شد و همه تصميم‌ها در خصوص اقدامات ضروري؛ از جمله مقابله با بيماري کروناويروس، اعلام تعطيلي‌ها از سوي اين ستاد انجام شد.

اما به زودي همگان دريافتند وزير بهداشت به عنوان سکاندار اين ستاد آنگونه که بايد اختيار عمل ندارد. بنابراين نگاه ها به سمت رئيسي با قدرت عمل وسيع تر و کلانتري متمرکز شد و در نهايت عالي ترين قدرت اجرايي قوه مجريه يعني حجت الاسلام و المسلمين حسن روحاني بر کرسي رياست اين ستاد تکيه زد.

جريان نامه لاريجاني به مقام معظم رهبري 

نخستين خبرهايي که از رياست حسن روحاني بر ستاد ملي مقابله با کرونا حکايت داشت. در برنامه گفتگوي ويژه خبري شامگاه ۲۱ اسفند ۱۳۹۸ روي آنتن زنده رفت.در اين برنامه مسعود پزشکيان نايب رئيس مجلس شوراي اسلامي و غلامرضا جلالي رئيس سازمان پدافند غيرعامل کشور به انتقاد و بررسي موارد مغفول مانده در امر مقابله با کرونا پرداختند.

در ادامه مسعود پزشکيان با اشاره به مسئوليت رئيس جمهور به عنوان رئيس شوراي عالي سلامت تصريح مي کند که اين شورا بايد کل دولت را در ماجراي کرونا درگير مي‌کرد. پزشکيان با تکيه بر اين نکته که دولت و رئيس‌جمهور بايد در خصوص بيماري مسئول باشند، به نامه لاريجاني رئيس وقت مجلس اشاره مي کند و مي گويد: رئيس مجلس خدمت مقام معظم رهبري نامه‌اي ارائه دادند تا مسئوليت اين ماجرا پيگيري شود، در اين گرفتاري دولت موظف است تمام وجود خود را بگذارد تا مشکل برطرف شود.

پاسخ رهبري:رييس‌جمهور بايد خودشان مسووليت را برعهده بگيرند

پزشکيان در ادامه شفاف تر تشريح مي‌کند که رئيس مجلس به مقام معظم رهبري در مورد تغيير رياست ستاد مقابله با کرونا نامه نوشته است و آنطور که من شنيده ام رهبري (در پاسخ اين نامه) نوشته‌اند که رييس‌جمهور بايد خودشان مسووليت را برعهده بگيرند و عمليات مقابله با اين بيماري را راهبري کنند.

پزشکيان در ادامه اين ويژه برنامه خبري با اشاره به اينکه وزير بهداشت مجبور است تا سياست دولت را پيگيري کند؛ مي افزايد: ما مي‌گوييم بايد قانون اجرا مي‌شد و رئيس دولت و کل سيستم با تمام وجود به صحنه مي‌آمدند و خانه به خانه پيگير ماجرا مي‌شدند، دولت بايد زندگي و خدمات مردم را تدارک مي‌کرد، اگر قانون را درست اجرا مي‌کرديم ديگر وزير بهداشت گير نمي‌کرد که نتواند حرفي بزند، بايد به وزارت بهداشت کمک کرد، بايد دولت با تمام وجود به صحنه بيايد و همه با قاطعيت بايستند لذا با شل کن و سفت کن نمي‌توان کاري را انجام داد.

دولت ميان يک جانبه عمل کردن و عدم اتخاذ تصميمات به هنگام

اما برخلاف آنچه که انتظار مي رفت رياست رئيس جمهور بر ستاد مقابله هم نتوانست آنگونه که بايد گره گشا باشد. چرا که از همان ابتدا انتقاداتي از سوي مسئولان همسو و غير همسو مطرح بود که دولت در ستاد کرونا تصميمات به هنگام و متقني نمي‌گيرد که با اتکا به اين تصميمات بتوان از سطح پيشروي و ميزان مرگ و ميرها و ابتلاي بيماري جلوگيري به عمل آورد. پاره دوم انتقادات هم عکس نظر اول بود مبني بر اينکه در برخي موارد هم دولت راساً بصورت سليقه اي و يک جانبه اقدام به اخذ تصميمي مي گيرد؛ در حالي که مصلحت عمومي کشور و مهم تر از همه نظر کارشناسان علوم پزشکي مغاير با اينگونه تصميمات است.

25 اسفند98؛ چيزي به نام قرنطينه نداريم

هنوز جمله معروف رئيس جمهور را که در نخستين جلسه ستاد مقابله با کرونا در تاريخ 25 اسفند 98 سخن مي گفت را فراموش نکرده ايم؛ «چيزي به نام قرنطينه نداريم و برخي خبر‌ها در اين باره شايعه است.»

اين جمله درست در زماني ايراد شد که از سويي پزشکان اصرار به قرنطينه و لغو سفرهاي نوروزي داشتند و از سوي ديگر مردم منتظر بهانه اي بودند که هر چارچوب اخلاقي را زير پا بگذارند و سفرهاي نوروزي خود را آغاز کنند. اين بود که سفرهاي نوروز سال 99 به نوعي ساختار تمام قوانين نوشته و نانوشته را شکست و در پايان نوروز هم نتيجه اين اهمال کاري مشخص شد.

وعده هايي که هر کدام معضلي عجيب شد

رئيس جمهور در اين جلسه گفته بود: خدمات دولت بايد مطابق پروتکل‌هاي بهداشتي و به گونه‌اي باشد تا مردم بيشتر در خانه بمانند.

روحاني با اشاره به ذخاير کافي کالا در کشور تاکيد کرد: مردم مطمئن باشند کالاي مورد نيازشان اعم از بهداشتي، درماني و مصرفي تامين خواهد شد.

اما برخلاف آنچه که گفته شد تصميمات ستاد مقابله با کرونا نه توانست مردم را در قرنطينه خانگي نگه دارد و نه کالاها و ارزاق عمومي چنان تامين شد که مردم در اين وانفسا در صف هاي طويل روغن و مرغ و ميوه جات و... ايام نگذرانند و به اين وسيله بازار کرونا را بيشتر از اين داغ نکنند.

علت موج چهارم کرونا، سفر نيست؟!

در حاليکه بخش اعظمي از صاحب نظران بروز موج چهارم در کشور را سفرهاي نوروزي 1400 عنوان مي کنند که با خواست حسن روحاني صورت گرفت، اما خود وي در سخناني در روز 22 فوردين سال جاري موج چهارم را بي ارتباط با سفرها دانست و علت اصلي را ورود ويروس انگليسي به کشور عنوان کرد و گفت: دولت براي جلوگيري از شيوع کروناي انگليسي اقدام به لغو پروازها کرده بود. کلا از جايي ديگر بند را آب برده است و همه ويروس‌هاي انگليسي از مرز عراق، ايلام و خوزستان وارد شده‌اند.

اما تشريح اين عوامل در حالي از سوي رئيس‌جمهوري صورت مي‌گيرد که به باور منتقدان، بازگذاشتن راه‌ها براي سفرهاي نوروزي با توجه به ورود ويروس جهش‌يافته انگليسي به ايران و اعلام غيرواقعي رنگ کرونايي شهرها که وزير بهداشت از آن به‌عنوان شادتر اعلام کردن رنگ نقشه کرونايي در نوروز از سوي ستاد ملي کرونا و قبول آن به‌منظور تک‌صدايي ياد کرد، اشتباهي استراتژيک در مهار نوع جديد ويروس‌کرونا بود. موضوعي که طي چند روز گذشته بارها با انتقاد سعيد نمکي وزير بهداشت هم روبه‌رو شده است، تا آنجا که او سه روز پيش در نامه‌اي خطاب به روساي دانشگاه‌هاي علوم پزشکي بااشاره به وضعيت استان خوزستان در اسفند ماه و درخواستش براي جلوگيري از انتقال ويروس با توجه به قدرت سرايت، بيماري‌زايي و مرگ و مير ويروس جديد تصريح کرد که خواستار جلوگيري از سفرها همچون سال گذشته از تاريخ ۲۵اسفند تا ۱۸فروردين شده بود.

التماس هاي ناشنيده وزير بهداشت

نمکي پيش از نوروز هم به صراحت نگراني خود را از مسافرت به‌عنوان اصلي‌ترين عامل گردش ويروس اعلام کرده بود. تا جايي که وي قبل از نوروز به مردم ″التماس″ کرده بود که به سفر نروند و ويروس را در گوشه اي از کشور به گوشه ديگر نبرند. بايد جايگزيني ويروس جهش يافته را با ويروس قبلي طولاني تر کنيم.

ويزر بهداشت ادامه داده بود که در بررسي که در خوزستان انجام شد، ۵۷ درصد بيماران جديد به ويروس جهش يافته انگليسي مبتلا بودند، اين خطر بزرگي براي نظام سلامت است زيرا با ويروسي با قدرت سرايت بالاتر و مرگ آفريني بسيار خطرناک تر مواجه هستيم

ساده انگاري مردم يا مسئولان؟!

 اما روحاني گفته بود( نقل به مضمون) که مردم از سفرهاي غير ضروري پرهيز کنند و پليس و هلال احمر در ميان راه ها مسافراني که بصورت غيرضروري سفر کرده اند را برگردانند.

با اين وجود اين سوال مطرح مي شود که ساده انگاري بيماري از سوي مردم بوده يا مسئولان مقابله کننده با بيماري؟! 

ارديبهشت ماهي که چيزي عادي نشد!

نکته جالب اين بود که رئيس جمهور قبل از نوروز در سخناني اميدوار کننده مدعي شده بود که از موج چهارم گذشته ايم و پس از آن اعلام کرده بود که از 20 فروردين تا ارديبهشت همه چيز به حالت عادي بر مي گردد. امام معلوم نيست که منبع اين سخنان از کجا بود و رئيس ستاد ملي کرونا بر چه اساسي چنين وعده هايي را به مردم داد در حاليکه در همين ايام يعني در ارديبهشت ماه شمار جان باختگان به مرز 500 نفر رسيد که اين مسزان مرگ و مير در اثر کرونا بي سابقه بود.

منع سفرهايي که جدي گرفته نشد!

اما کارشناسان سفر را به عنوان مهم ترين عامل انتشار ويروس معرفي کرده اند؛ اما رئيس جمهور گويا نظري عکس اين نظر داشته؛چرا که اهمال و کوتاهي در سفرهاي تابستان سال گذشته ، سفر عيد فطر و سفر پايان شهريور سال 99 را مي توان مصداق اين بي توجهي دانست.

ضمن آنکه پيشنهاد لغو طرح ترافيک به عنوان عاملي براي محدود کردن سفرهاي شهري که بارها مطرح شد، بلاتکليف رها شد و به نظر مي رسد در يکي دو مورد تصميماتي مقطعي و بدون راهبرد خاصي در مورد لغو يا عکس آن گرفته شد که در هر حال نتوانست باري از دوش ماجرا بردارد.

با اين احوال وقتي به واسطه سهل انگاري و ساده انگاري مسئولان و تهيه نقشه هاي خوش آب و رنگ تر بصورت غير مستقيم راه هاي سفر را براي مردم باز گذاشتند تا به جايي که بنا به اعلام کارشناسان آمار سفر در نوروز 1400 حدود 80 درصد از سال 99 و 18 درصد از سال 98 بيشتر شده بود؛  اين ميزان مرگ و مير بايد به اذهان عموم مردم خطور مي کرد،  با اين وجود آيا مي توان از گذشته درس گرفت و به نظم و نسقي نسبي در ستادي پايبند بود که براي مقابله با بيماري و حفاظت از جان اين مردم تشکيل شده است.؟

انتهاي پيام/